Rwa kulszowa
udowa
Rwa kulszowa to schorzenie spowodowane poprzez ucisk wywołany na nerw kulszowy – najdłuższy nerw w organizmie człowieka. Zaczyna się on w końcowym odcinku kręgosłupa, a kończy w stopie. Zawiera zarówno komponenta ruchowe, jak i czuciowe. Ból odczuwalny w rwie kulszowej może promieniować od pośladka do stopy, najczęściej największe nasilenie jest w obrębie odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Kiedy ból lokalizuje się po tylno-bocznej stronie uda, mówimy o rwie kulszowej udowej. Rwa dotyczy około dwóch piątych społeczeństwa i jest zaliczana do chorób cywilizacyjnych.
Jak powstaje choroba?
Bez względu na to, czy mówimy o rwie kulszowej udowej, czy objawiającej się w dowolnym innym miejscu, przyczyny są bardzo zbliżone. Najczęściej występującą przypadłością objawiającą się rwą kulszową jest zwyrodnienie krążków międzykręgowych. Krążki międzykręgowe to struktury zbudowane z pierścienia włóknistego i jądra miażdżystego. Gdy dochodzi do uszkodzenia, czy zwyrodnienia krążka, jądro ulega częściowo uwypukleniu do kanału kręgowego. Taka przepuklina powoduje ucisk na nerw kulszowy, a przez to ból w udzie. „Dyskami” najczęściej ulegającymi degeneracji, są te zlokalizowane między ostatnimi kręgami odcinka lędźwiowego kręgosłupa (L4/L5) oraz na granicy kręgów lędźwiowych, a kością krzyżową (L5/S1). Sytuacja opisana powyżej to popularnie nazywane „wypadnięcie dysku”, w fachowej literaturze mówi się jednak o tym, jako o przepuklinie jądra miażdżystego.
Rwa kulszowa powstaje jednak nie tylko, jako powikłanie wypadnięcia dysku. Zmiany zwyrodnieniowe kości kręgosłupa, kręgozmyk, zespół mięśnia gruszkowatego oraz zmiany nowotworowe w obrębie kręgosłupa również obawiają się jako rwa kulszowa.
Rwa kulszowa i co dalej?
Najważniejszym elementem w leczeniu rwy jest przeciwdziałanie. Rwa często jest chorobą cywilizacyjną, unikanie czynników ryzyka jest dobrą metodą prewencji. Aktywny tryb życia, kontrola glikemii, kontrola masy ciała oraz unikanie wzorców zachowania nadmiernie obciążających kręgosłup, znacznie zmniejsza ryzyko pojawienia się choroby oraz polepsza rokowania.
Niezwykle istotne w leczeniu rwy jest uciekanie się do domowych sposobów. Ograniczenie obciążenia kręgosłupa oraz stosowanie specjalnie dobranych ćwiczeń, to najprostsze metody przynoszące nie tylko ulgę, ale również pozwalające organizmowi na regenerację. Należy pamiętać, że leczenie zachowawcze nie zawsze jest dobrym rozwiązaniem. Niekiedy konieczne jest wykonanie operacji chirurgicznej poszerzającej kanał kręgowy lub naprawiającej uszkodzony krążek międzykręgowy. Ponadto w przypadku rwy, należy zgłosić się niezwłocznie do szpitala, w przypadku osłabienia ruchów stopą (może to świadczyć o uszkodzeniu nerwu) oraz gdy odruch oddawania moczu jest zatrzymany na ponad 12 godzin. Odruch oddawania moczu i kału jest często osłabiony w czasie ataku rwy, dlatego utrzymywanie tego stanu jest niebezpieczne, ze względów zdrowotnych układu moczowego.
Terapia bólu oparta jest na stosowaniu leków przeciwbólowych, z grupy niesteroidowych leków przeciwbólowych podawanych doustnie lub miejscowo w postaci np. żelu oraz leków z grupy opioidów i leków uspokajających.