Reumatoidalne zapalenie stawów objawy - DIP Rilif/HOT

Objawy reumatoidalnego
zapalenia stawów

Reumatoidalne zapalenie stawów (gościec) jest przewlekłą, układową chorobą tkanki łącznej. Podłoże choroby jest zazwyczaj autoimmunologiczne, oznacza to, że udział w pojawieniu się choroby bierze przede wszystkim własny, nadreaktywny układ odpornościowy. W populacji polskiej choruje ok. 1% ludzi, a szczyt zapadalności przypada na 4-5 dekadę życia. Choroba dotyczy częściej kobiet niż mężczyzn. Znajomość pierwszych objawów jest bardzo ważna, ponieważ pozwoli, na szybką reakcję i konsultację lekarską w przypadku podejrzenia u siebie problemu.

Czym charakteryzuje się RZS?


Wczesne objawy reumatoidalnego zapalenia stawów nie są charakterystyczne, jedynie dla omawianej choroby. W przypadku podejrzenia gośćca trzeba wziąć, pod uwagę przypadłości takie jak, toczeń, łuszczyca oraz dna moczanowa, które charakteryzują się podobnymi objawami.
Początek choroby bywa bardzo nieswoisty. Zmęczenie, osłabienie, uczucie rozbicia, spadek łaknienia i zmniejszenie masy ciała oraz stan podgorączkowy sugeruje raczej banalną infekcję niż chorobę układową. RZS pojawia się, jednak zwykle w ten niecharakterystyczny sposób.
Pomocne w usystematyzowaniu objawów gośćca są obecnie nieużywane kryteria rozpoznania choroby, opracowane przez Amerykańskie Reumatologiczne Towarzystwo Naukowe w 1987 roku. Współczesne kryteria obejmują oprócz objawów klinicznych również badania laboratoryjne takie jak, poziom przeciwciał anty-CCP (przeciwko cyklicznemu cytrulinowemu peptydowi). W kontekście poznania objawów gośćca stawowego, kryteria laboratoryjne nie mają jednak większego zastosowania.
Szczegółowa diagnostyka wykluczająca RZS powinna być przeprowadzona szczególnie, wśród osób z potencjalnej grupy ryzyka (kobiety około czwartej dekady życia), z jawnym procesem zapalnym błony maziowej nawet jednego stawu.
Pierwszymi stawami objętymi procesem zapalnym są stawy międzypaliczkowe bliższe, czyli stawy pomiędzy kośćmi palców znajdujących się bliżej ręki. Pierwszym obserwowanym objawem może być poranna sztywność stawów.
Proces zapalny objawia się zestawem charakterystycznych objawów. Są to:

  • ból,
  • obrzęk,
  • miejscowy wzrost temperatury,
  • zaczerwienienie skóry.

Stawami charakterystycznie objętymi procesem zapalnym w gośćcu są stawy międzypaliczkowe bliższe, stawy śródręcza, nadgarstek, łokieć, kolano, staw skokowy oraz stawy śródstopia. Ból i procesy zapalne mogą pojawić się, w każdym stawie, ale wyżej wymienione stanowią pewien charakterystyczny obraz kliniczny. Procesy zapalne w RZS, często stanowią podłoże pod pojawienie się charakterystycznych guzków reumatoidalnych.
Układowe problemy związane z RZS obejmują między innymi występowanie zapalenia naczyń, amyloidozy i włóknienia płuc.
Rozpoznanie reumatologicznego zapalenia stawów zależy od liczby stawów objętych procesami zapalnymi. W przypadku zapalenia, ponad 10 małych stawów, niemal zawsze można mówić o zwiększonym ryzyku potwierdzenia reumatologicznego zapalenia stawów.

Boli mnie staw ręki – czy to znaczy, że mam RZS?


Zapalenie stawu ręki poprzedzone okresem osłabienia i rozbicia niekoniecznie świadczą o procesie chorobowym. Adekwatność rozpoczęcia leczenia jest rozważana, jedynie w przypadku potwierdzenia gośćca, na podstawie międzynarodowych wskazań opracowanych przez towarzystwa naukowe.
Kryteria obejmują nie tylko objawy, ale również wskaźniki serologiczne (badanie przeciwciał), wskaźniki ostrej fazy (badanie białek występujących przy zapaleniach) oraz czas trwania choroby, który jest najmniej istotnym kryterium rozpoznania. Kiedy podejrzewamy u siebie chorobę, należy jak najszybciej poszukać profesjonalnej, lekarskiej pomocy.
Diagnostyka opiera się nie tylko na badaniach krwi. Istotną metodą diagnostyczną, w kontekście wykrycia zajęcia stawów, są metody radiologiczne. Zdjęcie rentgenowskie stawu pozwala, na sprawdzenie, czy staw objęty jest procesami degeneracyjnymi, objawiającymi się najczęściej osteoporozą.
Jak należy się zatem zachować, w momencie podejrzenia u siebie reumatoidalnego zapalenia stawów? Przede wszystkim niewskazana jest panika. Choroba we współczesnych czasach została dobrze poznana, przez środowiska naukowe pod względem mechanizmów molekularnych. Pozwoliło to na stworzenie leków, często pozwalających, na uzyskanie remisji choroby. Kiedy zauważamy pierwsze objawy choroby – sztywność oraz objawy zapalenia stawów międzypaliczkowych – należy udać się, na konsultację lekarską. Szybko postawiona diagnoza i zastosowanie leczenia pozwala na skuteczniejsze opanowanie choroby.


Na podstawie:
1. Firestein, G. S. (2003). Evolving concepts of rheumatoid arthritis. Nature, 423(6937), 356–361. doi:10.1038/nature01661
2. Majithia, V., & Geraci, S. A. (2007). Rheumatoid Arthritis: Diagnosis and Management. The American Journal of Medicine, 120(11), 936–939. doi:10.1016/j.amjmed.2007.04.005