Ból stawów i zapalenia stawów

Stawy są strukturami często narażonymi na zapalenie, stany degeneracyjne, oraz urazy. Głównymi konsekwencjami chorób stawów są: osłabienie stawów, hiperalgezja (przeczulica) oraz ból w rejonie stawu. Ból stawów może ustępować wraz z ustępowaniem choroby wywołującej bolesność. Pomocna w leczeniu jest fizjoterapia oraz stosowanie leków.
Mimo, że zjawisko bólu stawów jest obserwowane od bardzo dawna, odkrycie nerwowego mechanizmu nocyrecepcji jest relatywnie niedawnym odkryciem.¹ Sygnalizowanie bólu przez receptory bólowe (nocyceptory) jest konsekwencją unerwienia stawów. Mniej oczywistym skutkiem obecności nerwów w strukturze jest indukowanie bólu przez same nerwy, ból taki nazywany jest bólem neuropatycznym. Wraz z wiekiem wzrasta ryzyko wystąpienia bólu związanego z chorobą zwyrodnieniową stawów. We wczesnych latach życia częściej występuje ból związany ze stanami zapalnymi.²

• Choroby reumatyczne:

  każda z chorób pochodzenia reumatycznego wymaga osobnego podejścia. Leki przeciwzapalne, leki hamujące działanie limfocytów oraz leki biologiczne (oparte na stosowaniu specjalnych przeciwciał) są środkami farmakologicznymi stosowanymi w reumatologii. Reumatologiczne zapalenie stawów jest najczęstszą przyczyną autoimmunologicznego zapalenia stawów. Dotyka około 1 procent populacji.⁴

• Choroba zwyrodnieniowa stawów:

  choroba związana z degeneracją chrząstki stawowej. Leczenie farmakologiczne opiera się między innymi na iniekcjach kwasu hialuronowego, suplementacji chondroityną i stosowaniem leków przeciwzapalnych.⁵

• Urazy:

  w tym zwichnięcia, skręcenia. Leczenie jest głównie zachowawcze. Oszczędzanie dotkniętego stawu jest skuteczną metodą leczenia. Opanowanie bólu w urazach stawów może być skutecznie zapewnione przez niesterydowe leki przeciwzapalne. Ograniczają ból, stany zapalne, oraz opuchnięcia. Ibuprofen jest jednym z niesterydowych leków przeciwzapalnych. Zawarty jest w leku Dip Rilif, żelu skutecznym w leczeniu bólu stawów związanych ze skręceniami i opuchnięciami.

• Dna moczanowa:

  choroba związana z nadmiernym stężeniem we krwi kwasu moczowego. Zajęty zazwyczaj jest staw śródstopno-paliczkowy palucha. Leczenie opiera się na zmianie trybu życia, leczeniu przeciwbólowym oraz farmakologicznym obniżaniu zawartości kwasu moczowego we krwi.

• Infekcje:

  różne infekcje bakteryjne lub wirusowe mogą skutkować zajęciem stawów, co prowadzi do bólu. Skutecznym leczeniem w przypadku bakteryjnej infekcji jest odpowiednio dobrana antybiotykoterapia.

• Przyczyny jatrogenne (wywołane leczeniem):

  objawy uboczne niektórych leków mogą obejmować ból stawów. Przykładem są inhibitory konwertazy angiotensyny.⁶

• Łuszczycowe zapalenie stawów:

  łuszczyca to nie tylko autoimmunologiczny problem związany ze skórą, zapalenie stawów występuje u 30% pacjentów chorujących na łuszczycę.⁷ Leczenie opiera się na stosowaniu niesteroidowych leków przeciwbólowych, cytostatyków oraz leków biologicznych.

• Nowotwory kości i chrząstki:

  leczenie dobierane jest indywidualnie w zależności od rodzaju nowotworu i jego odporności na leki.

• Otyłość:

  Nadmierna masa ciała zwiększa nacisk na struktury budujące rusztowanie ciała, w tym stawy. Rozsądną hipotezą jest stwierdzenie, że nadwaga zwiększa ryzyko chorób stawów związanych z ich degeneracją. Hipoteza ta znalazła potwierdzenie w przypadku stawów kolan, bioder, stóp, odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz wszystkich wymienionych stawów łącznie.⁸